نكات كلی:
1. انواع ارجاعات، توضیحات اضافی و معادل لاتین اصطلاحات و اسامی، با دادن شماره مسلسل، در پینوشتهای هر مقاله آورده میشوند. (بهتر است از آوردن توضیحات اضافی پرهیز گردد.) البته نشانی اصل یا ترجمه آیات قرآنی به صورتِ (بقره: 123) در متن مقالات آورده میشوند.
2. نقلقولها، چه به صورت مستقیم یا غیرمستقیم، باید مستند باشند.
3. نقلقولهای مستقیم داخل گیومه (« ») قرار میگیرند. این گونه نقلقولها، اگر بیش از سه سطر (40كلمه) باشند، با قلم متفاوت و به صورت چپچین در فاصله 2 سانتیمتر از حاشیه راست برگه و بدون گیومه درج میشوند.
4. ارجاع به آثار لاتین و فارسی، هم در پینوشتها و هم در فهرست منابع، به گونه یكسان صورت میپذیرد.
5. ارجاعات در نشریات، به صورت پینوشت آورده میشوند.
ذكر منابع
1. ذكر منابع در پینوشتها
در پینوشت، ارجاع به منبع نقلقول در نخستین بار به شیوه زیر انجام میشود:
یك.كتابها: نام و نامخانوادگی، نام كتاب، شماره جلد، شماره صفحه.مثال:
ـ محمدتقی مصباح، آموزش فلسفه، ج2، ص 123.
تبصره یك: اگر نویسندگان كتاب دو نفر باشند، باید نام هر دو ذكر شود؛ اما اگر شمار بیشتر باشد، نام و نام خانوادگی نخستین نویسنده ذكر و عبارت «و دیگران» به آن افزوده میشود. مثال:
ناصر مكارم شیرازی و دیگران، تفسیر نمونه، ج2، ص200.
تبصره دو: چنانچه كتاب چند جلدی باشد و هر جلد مترجم جداگانه داشته باشد، نام مترجم پس از شماره جلد درج میشود. مثال:
ـ فردریك كاپلسون، تاریخ فلسفه، ج 1، ترجمه جلاالدین مجتبوی، تهران، سروش،1362.
ـ فردریك كاپلسون، تاریخ فلسفه، ج 6، ترجمه اسماعیل سعادت و منوچهر بزرگمهر، چ سوم، تهران، سروش،1380.
دو: كتابهای ترجمه یا ویرایش و یا تحقیق شده: نام و نام خانوادگی، نام كتاب، ترجمه/ ویراسته/ تحقیقِ نام و نام خانوادگی، شماره جلد، شماره صفحه. مثال:
ـ برایان موریس، مطالعات مردمشناختی دین، ترجمه سیدحسین شرف الدین و محمد فولادی، ص 12.
سه. بخشی از كتاب یا مقالهای از مجموعه مقالات: نام و نام خانوادگی نویسنده بخش/ مقاله، «عنوان بخش / مقاله»، در: نام و نام خانوادگی گردآورنده مجموعه مقالات، نام كتاب، شماره جلد، شماره صفحه. مثال:
ـ زیگمون بامن، «مدرنیته چیست» در: حسینعلی نوذری، مجموعه مقالات مدرنیته و مدرنیسم: سیاست، فرهنگ و نظریه اجتماعی، ص12.
چهار. مقاله از مجله: نام و نام خانوادگی نویسنده، «عنوان مقاله»، عنوان مجله، شماره مجله، شماره صفحه. مثال:
ـ عبدالرسول عبودیت، «اصالت وجود»، معرفت فلسفی، ش 3، ص 189.
پنج. نقلقول از منبع واسطه (به نقل از منبعی دیگر): نام و نام خانوادگی نویسنده ناقل، نام كتاب/ «نام مقاله»، نام مجله، شماره مجله، شماره صفحه، به نقل از: نام و نام خانوادگی نویسنده اصلی، نام كتاب، شماره جلد، شماره صفحه. مثال:
ـ عبدالرسول عبودیت، «اصالت وجود»، معرفت فلسفی، ش 2، ص183، به نقل از: علی مدرس، بدایع الحكم، ص212.
شش. پایاننامه: نام و نام خانوادگی نویسنده، عنوان پایاننامه،(پایان نامه) شماره صفحه. مثال:
ـ محمدجواد زاهدی، توسعه و نابرابریهای اجتماعی (بررسی نمونهای مناطق روستایی استان قزوین)، ص123.
هفت. روزنامهها: مثال:
ـ نام و نام خانوادگی نویسنده، «عنوان مقاله»، نام روزنامه، شماره روزنامه، تاریخ، شماره صفحه.
ـ حسن احمدی، «بررسی مفهوم زكات»، روزنامه كیهان، 13843، 2/7/ 1375، ص4.
یادآوری یك
1. چنانچه یك اثر بدون فاصله در دو یا چند پینوشت منبع قرار گیرد، از تكرار مشخصات آن اثر خودداری و با ذكر كلمه «همان» و شماره صفحه به آن اشاره میشود. مثال:
1. محمدتقی مصباح، تعلیقه علی نهایهالحکمه، ص12. 2. همان، ص123.
2. هرگاه یك منبع در پینوشتهای بعدی با فاصله تكرار شود، مشخصات به طور كامل درج میشود. مثال:
ـ محمدتقی مصباح، تعلیقه علی نهایهالحکمه، ص12.
تبصره: اگر از یك نویسنده فقط یك كتاب در پینوشتها ارجاع شده است، به جای تكرار نام كتاب، واژه «همان» بهكار میرود.
3. اگر از منبعی كه نام آن طولانی است، چند بار استفاده شود، نام آن منبع (كتاب/ مقاله/ پایاننامه) نخستین بار به صورت كامل و در دفعات بعدی بهاختصار درج میشود. مثال:
ـ محمدتقی مصباح، تعلیقه، ص12. - محمدجواد زاهدی، توسعه و نابرابریهای اجتماعی، ص46.
4. برای نقل قول از چند صفحه پیاپی، از نشانه «ص» (و نه «صص») استفاده میشود و شماره صفحه اول در سمت راست و شماره صفحه آخر در سمت چپ نوشته و میان آنها خط تیره درج میشود. مثال: - ص26ـ27
5. در صورت نقل قول از چند صفحه غیرپیاپی، شماره صفحات از راست به چپ و از كوچك به بزرگ نوشته و با علامت ویرگول از یكدیگر جدا میشوند. مثال: ـ ص123، 128 و 234
6. ذكر مشخصات منبع نقل قول غیرمستقیم با نشانه اختصاری «ر.ك:» آغاز میشود.
7. اگر در یك پینوشت از چند منبع استفاده شده باشد، منابع مختلف با علامت «؛» از هم جدا میشوند. مثال:
ـ محمدتقی مصباح، تعلیقه، ص12؛ محمدجواد زاهدی، توسعه و نابرابریهای اجتماعی، ص246.
تبصره: اگر در یك پینوشت از دو منبعی استفاده شود كه اثر یك نویسنده با مجلدات مختلف باشد، دو منبع با علامت «و» از هم جدا میشوند. مثال:
ـ محمدتقی مصباح، آموزش فلسفه، ج1، ص12 و ج2 ص13.
2. ذكر منابع در فهرست منابع
در پایان هر مقاله، با توجه به نمونههای زیر فهرست كامل منابع با مشخصات كامل كتابشناختی هریك درج میشود. منابع بر اساس حروف الفبا و به ترتیب ذیل مرتب میشوند.
یك. كتابها: نام خانوادگی، نام، نام كتاب، نوبت چاپ، محل نشر، ناشر، سال نشر. مثال:
ـ مصباح، محمدتقی، آموزش فلسفه، چ هشتم، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، 1374.
اگركتاب را دو نفر نوشته باشند، باید نام هر دو نفر بر اساس نمونه زیر ذكر شود؛ اما اگر شمار نویسندگان بیشتر باشد، نام و نام خانوادگی نخستین نویسنده ذكر و عبارت «و دیگران» افزوده میشود. مثال:
ـ احمدی، علی و حسن تقی زاده، فرهنگ مردم شناسی، قم، مرکزی، 1383.
تبصره یك: اگر به چند اثر از یك نویسنده استناد شده باشد، نام و نام خانوادگی نویسنده، فقط همراه با مشخصات نخستین اثر وی ذكر میگردد و در مشخصات آثار بعدی، به جای نام و نام خانوادگی او، خط تیره درج میشود. مثال:
ـ محمد تقی مصباح یزدی، آموزش فلسفه، چ هشتم، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، 1374.
ـ ــــــــ ، آموزش فلسفه، چ هشتم، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، 1374.
تبصره دو: اگر اثری چندجلدی در طول چند سال مختلف انتشار یافته باشد، در محل تاریخ نشر آن، به ترتیب، سال نشر نخستین و واپسین جلد نوشته میشود. مثال:
ـ طباطبایی، سیدمحمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، 20 جلد، 1385-1388
دو. كتابهای ترجمه یا ویرایش یا تحقیق شده: نام خانوادگی، نام، نام كتاب، ترجمه / ویراسته / تحقیقِ نام و نام خانوادگی، نوبت چاپ، محل نشر، ناشر، سال نشر. مثال:
ـ موریس، برایان، مطالعات مردمشناختی دین، ترجمه محمد فولادی و سیدحسین شرفالدین،چاپ دوم، قم، 1378، صدف.
سه. بخشی از یك كتاب یا مقالهای از مجموعه مقالات: نام خانوادگی نویسنده بخش / مقاله، نام عنوان بخش / مقاله»، در: نام و نام خانوادگی گردآورنده / ویراستار مجموعه، نام كتاب، نوبت چاپ، محل نشر، ناشر،سال نشر. مثال:
ـ بامن، زیگمون، «مدرنیته چیست؟» در: مجموعه مقالات مدرنیته و مدرنیسم: سیاست، فرهنگ و نظریه اجتماعی، ترجمه و تدوین حسینعلی نوذری،چ سوم، تهران، نقش جهان، 1379.
چهار. مقالهای از مجله: نام خانوادگی نویسنده، نام، «عنوان مقاله»، نام مجله، شماره مجله، ماه یا فصل وسال نشر، شماره صفحههای اول و آخر مقاله. مثال:
ـ عبودیت، عبدالرسول، «اصالت وجود»، معرفت فلسفی، ش 2،پاییز و زمستان 1383، ص206ـ177.
پنج. پایاننامه: نام خانوادگی، نام، عنوان پایاننامه، پایاننامه كارشناسی ارشد / دكتری، رشته، دانشكده، دانشگاه، سال دفاع. مثال:
ـ زاهدی، محمدجواد، توسعه و نابرابریهای اجتماعی: (بررسی نمونهای مناطق روستایی استان قزوین)، پایاننامه دكتری، جامعهشناسی، دانشكده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، 1377.
یادآوری دو:
1. اگر پدیدآورنده اثر، مؤسسه یا سازمانی بوده، اثر نویسنده مشخصی نداشته باشد، نام آن سازمان یا مؤسسه به جای نام نویسنده قرار میگیرد.
2. مشخصات منابعی كه نام نویسنده ندارند و مؤسسه مشخصی نیز عهدهدار تألیف آن نبوده است، با نام اثر آغاز میشود.
3. هرگاه محل نشر، نام ناشر یا تاریخ نشر اثری معلوم نباشد، به جای آنها از نشانههای زیر استفاده میشود:
بدون محل نشر: ]بیجا[ بدون محل ناشر: ]بینا[ بدون تاریخ نشر: ]بیتا[
4. در ذكر سال نشر آثار، سالهای قمری با نشانه اختصاری «ه.ق» مشخص میشوند.
5. نشانی منابع لاتین همچون منابع فارسی ذكر خواهد شد.
-Clifford Geertz, Interpretion of Cultures, Basic Book, New York, 1995.
6. در صورت نقل مطلب از سایتهای اینترنتی، باید نشانی دقیق سایتها به صورت لاتین درج شود. مثال:
1386، www.farshed.ir
7. اسامی بلند به صورت خلاصه نوشته میشوند. مثال:
ـ ابو حسن علی بن محمد حسین بن حبیب ماوردی تبدیل شود به: علی بن محمد ماوردی.
8. اگر نویسندهای دارای دو اسم مشهور و غیرمشهور باشد، به جای اسم غیر مشهور، اسم مشهور وی درج میشود. مثال:
ـ صدرالدین محمد بن ابراهیم شیرازی، الحكمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، ج2، ص12. تبدیل شود به: ملاصدرا، الحكمه المتعالیه، ج2، ص12.
9. در متن مقالات نام كتابها با قلم ایرانیك نازك آورده میشود.
10. جز در مواردی كه به اصل واژگان عربی نیاز است، مانند بحثهای مفهومشناسی، از ذكر اصل آیات یا روایات در متن خودداری میشود، و در صورت ضرورت نیز در پینوشت میآیند.