این کتاب شرح و تفسيري است از استاد علامه آيتالله مصباحيزدي بر دعاي چهلوپنجم صحيفه سجاديه که توسط حجتالاسلام والمسلمين عباس گرایی در 24 فصل تدوين و نگارش يافته، و به همت انتشارات مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) با 476 صفحه در قطع وزیری چاپ و منتشر شده است.
دعاي چهل و پنجم صحيفه سجاديه، دعايي است که سيدالساجدين، امام زينالعابدين(عليهالسلام) به مناسبت وداع با ماه مبارک رمضان انشاء فرمودند.
حضرت استاد براي شرح فرازهاي اين دعاي شريف و روشن شدن ارتباط بخشهاي گوناگون دعاي امام سجاد(عليهالسلام)، اين دعا را به سه بخش تقسيم ميکنند. اين دعاي شريف با ثناي خداوند متعال آغاز ميشود که استاد علامه اين بخش را در يازده فصل تحت عناوين زير تفسير کرده است:
رازگويي با بينياز مهربان، قضا و قدر در نظام احسن، شکرگزاري بنده و شکرگزاري خداوند، رنجهاي ظاهري و رحمتهاي باطني، بارگاه رحمت با دروازهاي به نام توبه، پرسودترين معامله، مرا ياد کنيد تا شما را ياد کنم، دعوتهاي الهي اسباب سعادت، رحمتهاي معنوي، برترين شب در برترين ماه، خدايي که خيلي نزديک است.
در بخش دوم، امام سجاد(عليهالسلام) به مناسبتِ وداع با ماه مبارک رمضان، ابتدا به توصيف اين ماه ميپردازند و سپس لحن حضرت تغيير ميکند و خود ماه مبارک رمضان را مخاطب قرار ميدهند و با لحني که گويا با دوست محبوبي سخن ميگويند در قالب بيست سلام با اين ماه خداحافظي ميکنند. بخش وداع با ماه مبارک رمضان در قالب شش فصل تحت عناوين زير تفسير شده است:
جايگاه و چرايي وداع با ماه مبارک رمضان، بزرگترين ماه خدا و عيد دوستان خدا، گفتوگوي عاشقانه با ماه مبارک رمضان، انعکاس دلبستگيها در آينة ماه مبارک رمضان، لطايفي دربارة شب قدر، علم امام معصوم(عليهمالسلام).
امام سجاد(عليهالسلام) پس از سخن با ماه مبارک رمضان، دوباره روي سخن را به سوي خداي متعال کرده، حاجاتي را بيان ميفرمايند که پايانبخش اين دعاي شريف است. اين بخش نيز در هفت فصل تحت عناوين زير شرح داده شده است:
ولايت خدا بر اهل ماه مبارک رمضان، آداب بندگي، نعمتهايي که ميتوانند نقمت شوند، بلندپروازي حکيمانه در مقام دعا، توبة نصوح، لطايفي دربارة صلوات، فلسفة ذکر شريف صلوات.