ناقدان: حجتالاسلام دكتر علي جابري، آقاي دكتر محمود دهقاني
مدیرکرسی: حجتالاسلام مهدي خطيبي
واحد کرسیهای موسسه - علیجانی - 02532113447
در اقتصاد متعارف مناقشاتي پيرامون تفكيك بين اقتصاد هنجاري، و اثباتي وجود دارد. در اين مقاله به بررسي اين سوال ميپردازيم كه آيا در اقتصاد اسلامي نيز ميتوان تفكيك مشابهي انجام داد و در صورت امكان رابطه بين آنها چيست؟ بنا به فرضيه مقاله، اقتصاد اسلامي را میتوان دانشي تركيبي از اقتصاد اسلامي اثباتي، هنجاري و تدبيري دانست. يافتههاي اين پژوهش كه به روش تحليلي سامان يافته، نشان ميدهد كه اقتصاد اسلامي چگونگي ساماندهي فعاليتهاي اقتصادي بمنظور دستيابي به اهداف نظام اقتصادي اسلام و حل مشكلات اقتصادي پيشرو (اقتصاد اسلامي تدبيري) را بر پايه واقعيتهاي اقتصادي (اقتصاد اسلامي اثباتي) و معيارهاي ارزشي اقتصاد اسلامي (اقتصاد اسلامي هنجاري) را تجزيه و تحليل مينمايد. بر اين اساس، اقتصاد اسلامي هنجاري عهدهدار ارزيابي وضعيتها است؛ اقتصاد اسلامي اثباتي به تبيين و پيشبيني اقتصادي ميپردازد؛ اقتصاد اسلامي تدبيري نيز به بررسي و ارائه توصيههاي سياستي جهت بهبود عملكرد نظام اقتصادي ميپردازد. با توجه به وابستگي تحليل اقتصاد اسلامي اثباتي به ساختارهاي نهادي، اقتصاد اسلامي تدبيري ميتواند داراي دو مرحله پيشيني و پسيني باشد. اقتصاد تدبيري پيشيني حاكي از تدابير ساختاري (متناظر با مذهب اقتصادي) و اقتصاد تدبيري پسيني حاكي از تدابير سياستي به منظور بهبود نظام اقتصادي است.
كليدواژهها:
اقتصاد اسلامي، ماهيت اقتصاد اسلامي، اقتصاد اسلامي اثباتي، اقتصاد اسلامي هنجاري، اقتصاد اسلامي تدبيري