ناقدان: حجتالاسلام والمسلمين دكتر عباسعلي شاملي
حجتالاسلام والمسلمين دكتر عليهمت بناري
مدیرکرسی: حجتالاسلام والمسلمين مرتضي حداديپيشه
اصطلاح رويكرد ترجمة approach به زبان انگليسي است. با نگاه به اين معادلة لغوي درمييابيم كه رويكرد فراتر از روش، به مشي غالب و فراگيري نظردارد كه پژوهشگر در فرايند پژوهش و حتي قبل از آن انگيزهمندانه نسبت به مراعات آن مشي از آغاز تا پايان پژوهش وفادار ميماند و لحظهاي از آن تخطي نميورزد. به بياني ديگر، «براي هر مقصدي مسير يا مسيرهايي در نظر گرفته ميشود. طي اين مسيرها موجب هرچه نزديکتر شدن تدريجي نيل به مقصد است. انتخاب مسير و چگونگي سير در مسير تا رسيدن به مقصد را رويکرد ميناميم.» (رهنمايي، 1396، ص 216).
|
رويكردهاي جاري در قلمرو ارزش و ارزشگذاري |
توصيف |
|
رويكرد تربيت منش |
پرورش و تثبيت ارزش ها به شيوه هاي آشکار و پنهان القايي، تلقيني، الگويي، نمايشي، دستوري، فرمايشي |
|
رويكرد تبييني- روشنگري |
پرورش و تبيين ارزش ها به سبک هاي گوناگون توصيفي، تشريحي، تحليلي به منظور جلب نظر فراگير و توجيه وي براي پذيرش ارزش ها |
|
رويكرد روايي-داستاني |
پرورش و انتقال ارزش ها به شيوة بازگويي، روايتگري، داستاني، تحليل رويداد و پيام رساني به منظور فعال سازي ذهنيت فراگير در راستاي درک و فهم ارزش ها و آراسته شدن به آنها |
|
رويكرد اخلاقي كلبرگ |
رشد اخلاقي در سه ساحت پيش قراردادي (پيش عرفي) و قرارادادي (عرفي) و فرا قراردادي (پسا عرفي)، هر ساحت مشتمل بر دو مرحله از کودکي تا جواني تا بزرگسالي |
|
رويكرد ليبرال-دموكرات |
حمايت از نظام ارزش گذاري ليبرال-دموکراسي و تأکيد بر نقش اين نظام در تعيين معيارهاي ارزشي |
|
رويكرد پست مدرن |
نگاه انتقادي به هر نوع ارزشگذاري با معيارهاي شخصي و گروهي |
|
رويكرد جامع |
پرورش و انتقال ارزشها به شيوه هاي گوناگون تربيت منش-تبييني-داستاني به منظور شکوفايي و نهادينه سازي ارزشها |
|
رويکردهاي مورد نظر اسلام |
رويکرد تربيت منش-تبييني-روايي جامع هر سه رويکرد |
از منظرفلسفة تربيتي اسلام، دو رويكرد ليبرال-دموكرات و پست مدرن نه تنها به هيچ وجه منطبق با مباني و اصول و ارزشهاي اسلامي نيست، بلكه در ساحتهاي گوناگون با انديشة اسلامي مغايرت هم دارد. نسبت به رويكرد اخلاقي كلبرگ، هرچند تا حدودي آن هم در سطح زندگي اخلاقي انساني در عرصة حيات مادي و اين جهاني بتوان آن را پذيرفت، لكن باز به دليل مشي ليبراليستي کلبرگ در تعيين و تبيين ساحتها و مراحل رشد اخلاقي، همچنين به علت فراگير نبودن الگوي مورد نظر كلبرگ نسبت به اخلاق با سمت و سوي الهي و عرصة هر دو جهاني، اين الگو نيز چندان مورد استقبال قرار نميگيرد. مانده است سه الگوي تربيت منش، تبييني و روايي كه در مورد اين سه الگو جاي طرح و نظر و اراية ديدگاه اسلامي باقي است. قرآن و روايات اسلامي با هر سه الگو به اراية رويكردهاي جاري در ترويج و بسط و گسترش ارزشها در ساحتهاي گوناگون اخلاقي و غير اخلاقي ميپردازند. (رهنمايي، 1396، ص220).