الگوی تربیت عرفانی مکتب نجف

مقدمة معاونت پژوهش

مقدمة مؤلف

فصل اول: مفهوم‌شناسی

الگو

1. الگو در لغت

2. الگو در اصطلاح

تربیت

1. تربیت در لغت

2. تربیت در اصطلاح

عرفان

1. تعریف لغوی عرفان

2. تعریف اصطلاحی عرفان

1ـ2. تعریف عرفان و عارف از دیدگاه مکتب نجف

2ـ2. تعریف عرفان عملی

3ـ2. تعریف علم عرفان عملی

4ـ2. تعریف عرفان نظری

3. خاستگاه عرفان اسلامی

خاستگاه عرفان اسلامی از دیدگاه مکتب نجف

تربیت عرفانی

مکتب

1. مکتب عرفانی نجف اشرف

1ـ1. نحوة شکل‌گیری مکتب نجف اشرف

2ـ1. سیر گسترش و سلسلة اساتید مکتب نجف اشرف

3ـ1. ویژگی‌های مکتب نجف اشرف

1ـ3ـ1. رویکرد معرفتی مکتب نجف

2ـ3ـ1. غایت سلوک در نگاه مکتب نجف

3ـ3ـ1. علم و فقاهت در مکتب نجف

4ـ3ـ1. شگل‌گیری عرفان نظری و عملی بر پایة قرآن و سنت

5ـ3ـ1. پایبندی کامل به شریعت

6ـ3ـ1. ولایت‌مداری

7ـ3ـ1. مراقبه، ذکر و فکر؛ ارکان تربیتی مکتب نجف

8ـ3ـ1. اعتقاد به ضرورت استاد

9ـ3ـ1. حضور در عرصة اجتماع

الف) توجه به نیازهای جامعه

ب) شاگردپروری

ج) حضور در مسائل سیاسی و مبارزه با طاغوت

د) مبارزه با کمونیسم و ماتریالیسم

10ـ3ـ1. رویکرد و نگاه مکتب نجف در عرفان نظری

11ـ3ـ1. نداشتن سلسله و آداب خاص

12ـ3ـ1. بی‌توجهی به کشف و کرامت

فصل دوم: مبانی نظری

اشاره

هستی‌شناسی عرفانی

1. توحید قرآنی یا وحدت شخصي وجود

برداشت غلط از وحدت وجود

2. ظهور‌شناسی عرفانی

1ـ2. ظهور حقيقت وجود

مثال نور و سايه

2ـ2. مراتب هستي

1ـ1ـ2. مقام ذات

2ـ1ـ2. عالم اسما

حقيقت اسما

3ـ1ـ2. عالم عقل

4ـ1ـ2. عالم مثال

5ـ1ـ2. عالم طبيعت

انسان‌شناسی عرفانی

1. انسان کامل

1ـ1. وحدت

2ـ1. جامعیت انسان

1ـ2ـ1. انسان کبیر و عالم صغیر

2ـ2ـ1. انسان جامع: نوع انسان یا انسان کامل؟

3ـ1. ولایت

1ـ3ـ1. رابطة ولایت با نبوت و رسالت

2ـ3ـ1. مظاهر ولایت

3ـ3ـ1. مراتب ولایت ائمة اطهار‰

الف) ولایت ظاهری

ب) ولایت بر اعمال بندگان

ج) ولایت باطنی

4ـ1. مقام خلافت‌اللهی

1ـ4ـ1. معنای خلافت

2ـ4ـ1. خلافت در قرآن کریم

3ـ4ـ1. مراتب خلافت

4ـ4ـ1. خلیفه، منعکس‌کنندة صفات خداوند

5ـ4ـ1. جنبة دیگر خلافت

5ـ1. واسطة فیض الهی

معرفت‌شناسی عرفانی

1. ماهیت و تعریف معرفت عرفانی

2. امکان معرفت شهودی

1ـ2. امکان معرفت شهودی به‌طور مطلق

1ـ1ـ2. دلیل عقلی

استدلال امكان لقاي الهي به سبب احاطة او بر همه چيز

2ـ1ـ2. دلیل نقلی

الف) آيات

ب) روايات

2ـ2. امكان معرفت شهودی براي همگان

1ـ2ـ2. دلیل عقلی

2ـ2ـ2. دليل نقلي

3ـ2ـ2. امكان لقاي ذاتي براي امت اسلام

3. ابزار و راه‌های معرفت عرفانی

1ـ3. راه عقلی

2ـ3. راه نقل و تعبد

3ـ3. راه قلبی

الف) جایگاه قلب در معرفت عرفانی

ب) قلب در آیات و روایات

4. معیار و میزان صدق در معرفت شهودی

1ـ4. شریعت

2ـ4. عقل

3ـ4. استاد سیر و سلوک

فصل سوم: اهداف تربیت عرفانی

اشاره

جانمایی اهداف تربیت عرفانی

هدف غایی

1. مفهوم قرب

2. چیستی قرب الهی

3. راهیابی به قرب الهی

1ـ3. معرفت نفس

1ـ1ـ3. معرفت نفس در آیات و روایات

الف) شناخت آفاقی

ب) شناخت انفسی

2ـ1ـ3. تحلیل و تبیین رابطة معرفت نفس و معرفت الهی

3ـ1ـ3. چگونگی راهیابی به معرفت نفس

2ـ3. عبودیت

1ـ2ـ3. انواع عبودیت و بندگی

الف) بندگی تکوینی

ب) بندگی اختیاری

2ـ2ـ3. رابطة عبودیت و عبادت

3ـ2ـ3. رابطة عبودیت با معرفت

4ـ2ـ3. مراتب بندگی اختیاری

الف) بندگی ظاهری

ب) بندگی باطنی و حقیقی

4. مراتب قرب الهی

1ـ4. قرب افعالی

2ـ4. قرب صفاتی

3ـ4. قرب ذاتی

اهداف ابتدایی

1. تربیت اعتقادی

1ـ1. معنای عقیده

2ـ1. اهمیت اعتقادات

1ـ2ـ1. تقدم عقیده بر اخلاق و عمل

2ـ2ـ1. معناداری زندگی

3ـ2ـ1. پایبندی به ارزش‌ها

3ـ1. قلمرو و گسترة اعتقادات

1ـ3ـ1. خداشناسی

2ـ3ـ1. انسان‌شناسی

3ـ3ـ1. راه و راهنماشناسی

4ـ3ـ1. فرجام‌شناسی

2. تربیت عبادی

تعریف تربیت عبادی و ضرورت آن

اهداف میانی

1. اخلاق

اهمیت اخلاق

2. علم اخلاق

1ـ2. گسترة علم اخلاق

2ـ2. اهمیت علم اخلاق

3. تربیت اخلاقی

1ـ3. رابطة ظاهر و باطن در تربیت اخلاقی

2ـ3. اهمیت تربیت اخلاقی

فصل چهارم: مراحل تربیت عرفانی

اشاره

مفهوم‌شناسی

1. تعریف سیر و سلوک و سالک

2. معنای حال، مقام و منزل

3. تعریف مراحل

1ـ3. اهمیت و ضرورت مراحل

2ـ3. گسترة مراحل تربیت عرفانی

3ـ3. تعریف مراحل تربیت عرفانی

مراحل تربیت عرفانی

1. مرحلة تمهید

مرحلة اول: یقظه

مرحلة دوم: محاسبة تمهیدیه

مرحلة سوم: تربیت عقلانی

الف) علم‌آموزی

مراد از علم

ب) اندیشه‌ورزی

ج) مراقبه

مراقبه در تربیت اعتقادی

مراقبه در تربیت عبادی

مراقبه در تربیت اخلاقی

2. مرحلة سلوک

مرحلة اول سلوک: توبه

الف) مراتب توبه

ب) نتيجة توبه: محبت الهي

مرحلة دوم سلوک: مرابطه

الف) مشارطه

ب) مراقبه

ج) محاسبه

نتیجة محاسبه

د) معاتبه

هـ) معاقبه

مرحلة سوم سلوک: مراقبة سلوکی

مرحلة اول مراقبه: مراقبت بر اعمال به «نیت آثار آخرتی»

مرحلة دوم مراقبه: مراقبت بر اعمال به «نیت رضای الهی»

مرحلة سوم مراقبه: مراقبت بر اعمال با توجه به «حضور حضرت حق»

آثار مراقبه پس از این سه مرحله

مرحلة چهارم مراقبه: مراقبت بر اعمال با توجه به نفس

منازل سلوك

منزل اول: ظهور انوار تشکیکی

منزل دوم: شروع تجرد نفس

منزل سوم: تجرد تام نفس

عالم خلوص

منزل چهارم: شهود توحید افعالی

منزل پنجم: شهود توحید صفاتی و اسمایی

منزل ششم: شهود توحید ذاتی

منزل هفتم: بقا بالله

استاد سیر و سلوک و جایگاه آن در مراحل تربیت عرفانی

1. ضرورت استاد

1ـ1. دلیل عقلی

1ـ1ـ1. رجوع به متخصص

2ـ1ـ1. وجوب دفع ضرر محتمل

3ـ1ـ1. وظایف و کارکردهای استاد

2ـ1. دلیل نقلی

2. وظایف و کارکردهای استاد

1ـ2. بینشی

2ـ2. انگیزشی

3ـ2. رفتاری

1ـ3ـ2. دستگیری عملی

2ـ3ـ2. مصون ماندن از خطرهای طریق

3ـ3ـ2. بهره‌مندی از دستورالعمل‌های مناسب

4ـ3ـ2. تبدیل توصیه‌های کلی به برنامه‌های جزئی

5ـ3ـ2. تربیت هرمی

3. ویژگی‌های استاد

1ـ3. شایستگی علمی و عملی

2ـ3. توانایی در تربیت

3ـ3. تربیت‌یافتة استاد

4ـ3. پایبندی به شریعت

5ـ3. اعتقاد به اهل‌بیت‰

4. چگونگی راهیابی به استاد

5. جایگاه استاد در مراحل تربیت عرفانی

خاتمه: نتیجه‌گیری

نتیجه‌گیری

منابع و مآخذ

الف) منابع فارسي

ب) منابع عربي

ج) پايان‌نامه‌ها

د) مقالات

نمایه‌ها

خريد الكترونيكی كتاب و دانلود سی صفحه نخست کتاب در Eshop.iki.ac.ir